Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, nhu cầu nhà ở dành cho người lao động, công nhân, người có thu nhập thấp rất lớn. Hiện, nhà ở xã hội chỉ đáp ứng được khoảng 5% nhu cầu của người dân thu nhập thấp trên địa bàn TP.HCM.

Mới đây Chính phủ đưa ra gói tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội, nhưng trên thực tế, gói tín dụng này vẫn còn nhiều chông gai để đến với người thu nhập thấp, ngay cả chủ đầu tư cũng khó tiếp cận. Do đó, giải pháp cho thuê căn hộ dài hạn với giá cả phù hợp sẽ đáp ứng được cho một bộ phận rất lớn người dân, đồng thời kích thích thị trường bất động sản vượt qua khó khăn.

Trong giai đoạn hiện nay, cho thuê căn hộ cũng là một cách để giúp các doanh nghiệp huy động nguồn vốn hiệu quả.

Đi tìm đòn bẩy 

Hiện căn hộ cho thuê tại TP.HCM nhìn chung vẫn chưa phát triển. Bên cạnh căn hộ riêng lẻ do tư nhân cho thuê, hầu hết những dự án cho thuê là cao cấp.

Thực tế tại TP.HCM đã có những mô hình căn hộ cho thuê mang lại hiệu quả nhất định. Cụ thể, những dự án căn hộ thuê thuộc UBND TP.HCM quản lý như chung cư Đông Hưng 2 (quận 12), chung cư Tô Hiến Thành (quận 10)… được xây dựng để bố trí cho những đối tượng được xét thuê mua nhà ở xã hội của thành phố.

Mới đây, Tập đoàn C&T Group đã nghiên cứu triển khai dự án căn hộ cho thuê dài hạn với 318 căn, thời gian cho thuê từ 6-12 năm. Nhưng có lẽ nổi bật nhất là dự án căn hộ cho thuê ổn định trong vòng 49 năm với giá 350 triệu đồng/căn của Công ty Lê Thành. Mặc dù đến cuối năm 2013 mới hoàn thành nhưng đến thời điểm này dự án đã bán được gần hết.

Ông Lê Hữu Nghĩa – Giám đốc Công ty TNHH TM – XD Lê Thành cho biết, ngay khi tung ra thị trường, gói sản phẩm này đã được người dân đón nhận tích cực. Điểm thuận lợi của dự án này là người dân chỉ phải bỏ 350 triệu đồng (có thể trả góp mỗi tháng 10 triệu đồng không lãi suất) đã sở hữu được căn hộ trong 49 năm. Ngoài ra, người thuê căn hộ này có quyền cho thuê lại hoặc sang nhượng lại hợp đồng thuê nếu hết nhu cầu.

Theo ông Nghĩa, trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, những dự án căn hộ cho thuê không chỉ giúp giải quyết được nhu cầu thực tế của người dân để “an cư lạc nghiệp” mà còn giúp doanh nghiệp huy động nguồn vốn hiệu quả.

Vẫn còn nhiều băn khoăn

Nhiều ý kiến vẫn tỏ ra dè dặt khi đề cập đến mô hình nhà cho thuê, nhất là khi tâm lý người Việt Nam phải sở hữu nhà mới yên tâm.

Ông Nguyễn Ngọc Thạch – Giám đốc Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM cho rằng, nhiều nước trên thế giới hiện nay đang áp dụng chính sách bán nhà chung cư có thời hạn. Nếu Việt Nam cũng áp dụng phương thức này thì cũng sẽ tác động tích cực đến việc tăng cường phát triển nhà cho thuê. Tuy nhiên, Nhà nước cần hỗ trợ hơn nữa để phát triển thêm nhiều loại hình nhà cho thuê, tạo thêm nhiều sản phẩm cho người có nhu cầu lựa chọn.

Cũng theo ông Thạch, số liệu phân tích của Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM về tiền thuê nhà từ 2,1 – 2,5 triệu đồng/ tháng là chưa phù hợp vì tính đến yếu tố người thuê nhà phải nộp trước cho chủ đầu tư một số tiền khá lớn so với chủ căn hộ.

Giảm lãi suất cho vay cũng rất quan trọng. Theo tính toán của ông Thạch, nếu Nhà nước giảm lãi vay 1% thì giá thuê nhà sẽ giảm được 7%, điều này có ý nghĩa rất quan trọng đối với người thu nhập thấp. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Đực – Phó Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành thẳng thắn cho rằng, rất khó để xây dựng căn hộ cho thuê vì yếu tố rủi ro cao. Theo Lý giải, chủ đầu tư sẽ rất khó kiểm soát và không có chế tài được đối với người đi thuê.

Cùng quan điểm đó, ông Lê Hữu Nghĩa cho rằng, Nhà nước cần phải hỗ trợ doanh nghiệp để có biện pháp chế tài để thực hiện mục tiêu của Chính phủ là lo chỗ ở cho người dân chứ không phải lo cho mỗi người dân được sở hữu nhà.

Ở chiều ngược lại, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản cho biết, chủ đầu tư phá sản thì người dân thuê căn hộ đó sẽ ra sao? Cần phải có cơ chế chính sách đảm bảo quyền lợi người dân. Muốn vậy, vai trò của Nhà nước là rất quan trọng để điều tiết nhằm góp phần phát triển phân khúc này theo hướng bền vững.