Mỗi nơi mỗi kiểu

Bà Nguyễn Thị A (ngụ tại phường Tăng Nhơn Phú A, quận 9) có mảnh đất 91 m2 đất ở đô thị đã được cấp chủ quyền. Do cần nơi sinh sống ổn định, bà A đi xin phép xây dựng. Tuy nhiên, UBND quận 9 từ chối cấp phép với lý do vì đất của bà nằm trong khu dân cư mới nên phải có quy hoạch chi tiết 1/500. Trong khi đó, quy hoạch chi tiết thì cá nhân bà đâu có thể tự làm được mà phải chờ cơ quan nhà nước.

Trong khi đó, quận 10 vẫn cấp phép cho người dân nhưng yêu cầu những thủ tục rất phức tạp như: bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bản vẽ xin phép xây dựng và điền vào mẫu đơn xin cấp phép xây dựng mới, bản vẽ kết cấu nhà (phải có một công ty độc lập thẩm định). Tương tự, quận Tân Bình cũng cấp phép xây dựng cho người dân với những thủ tục như quận 10 nhưng lại không yêu cầu người dân phải thuê một công ty độc lập thẩm định bản vẽ.

Theo tìm hiểu  của chúng tôi, yêu cầu phải có bản vẽ kết cấu nhà trong hồ sơ xin phép xây dựng gây khó khăn cho người dân. Bởi  lúc này, người dân vẫn chưa biết có được cấp phép hay không mà phải tốn khá nhiều tiền để thuê các công ty vẽ bản kết cấu. Theo Luật Xây dựng quy định, chỉ khi nào khởi công công trình thì chủ nhà mới phải có bản vẽ thi công, tức bản vẽ này nằm ở giai đoạn hậu cấp phép xây dựng, nay đưa vào thủ tục cấp phép là không hợp lý và trái luật.

Lý giải về thủ tục phải có bản vẽ kết cấu khi xin phép xây dựng, cán bộ cấp phép xây dựng Phòng Quản lý Ðô thị, quận Tân Bình Ngô Văn Dũng cho rằng, yêu cầu như vậy là thực hiện theo đúng yêu cầu của Nghị định 64/2012. Còn trên thực tế, bản vẽ kết cấu không có ý nghĩa gì với khâu cấp phép xây dựng. Giấy phép xây dựng được cấp theo quy hoạch, quy chuẩn xây dựng. Toàn bộ nội dung của giấy phép xây dựng không liên quan gì đến bản vẽ kết cấu, vì bản vẽ này chỉ dành cho giai đoạn thi công công trình.

Nghị định "đá" thông tư

Ðại diện một phòng quản lý đô thị cho biết, thủ tục cấp phép xây dựng hiện nay rất phức tạp, có nhiều cách hiểu và nhiều cách thực hiện, thậm chí ngay cả hướng dẫn thông tư thực thi Nghị định 64 cũng "đá" lại nội dung chính nghị định này. Cụ thể, Nghị định 64 yêu cầu hồ sơ xin phép xây dựng với nhà ở riêng lẻ có diện tích 250 m2 trở lên ngoài bản vẽ xin phép xây dựng như lâu nay (thể hiện mặt bằng vị trí, móng, mặt cắt...) thì phải có thêm bản vẽ kết cấu chịu lực chính của công trình. Trong khi ấy, Thông tư 10/2012 của Bộ Xây dựng (có hiệu lực từ ngày 6-2-2013) hướng dẫn Nghị định 64 lại không yêu cầu phải có bản vẽ kết cấu trong thành phần hồ sơ cấp phép xây dựng.

Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh Quách Hồng Tuyến cho biết, các quận, huyện hiện nay vẫn tiến hành cấp phép xây dựng cho người dân, kể cả đất nằm trong khu dân cư mới vẫn được cấp phép, không phải chờ quy hoạch chi tiết 1/500. Bởi lẽ, Chính phủ đã cho phép các địa phương lùi thời điểm áp dụng Nghị định 64 đến ngày 1-7-2013 mới bắt đầu áp dụng, cho nên việc cấp phép vẫn diễn ra theo hướng dẫn của Sở Xây dựng đã ban hành cho các quận, huyện. Cụ thể, tại những khu vực chưa có quy hoạch chi tiết 1/500, đối với công trình, nhà liên kế trong khu đô thị hiện hữu thì các quận, huyện được áp dụng Quyết định 135 và Quyết định 45 của UBND thành phố quy định về kiến trúc nhà liên kế trong đô thị hiện hữu để thực hiện cấp phép xây dựng cho người dân. 

Tuy nhiên, theo ông Tuyến, có lẽ vì thời điểm áp dụng Nghị định 64 cũng cận kề cho nên các quận, huyện đã căn cứ theo những quy định của Nghị định 64 để cấp phép cho dân. Về những vướng mắc khi hồ sơ xin phép xây dựng phải có bản vẽ kết cấu nhà, ông Tuyến cho biết, bản thân Sở Xây dựng trong các lần góp ý cho dự thảo nghị định cũng đã nhiều lần kiến nghị nên bỏ quy định này. Trong thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục kiến nghị để tháo gỡ những khó khăn cho người dân