Chủ đầu tư thách kiện
Dù đã đóng tiền theo hợp đồng hơn 2 năm nay nhưng hơn 100 người đăng ký mua nhà do Công ty cổ phần Đầu tư phát triển đô thị Sơn An làm chủ dự án tại TP Biên Hòa (Đồng Nai) đang khóc dở, mếu dở vì chẳng thấy nhà đâu. Bà Chu Trần Cẩm Tú (ngụ tại Tam Hòa, Biên Hòa) cho biết: “Năm 2011, gia đình tôi có hợp đồng mua một căn hộ thương mại lô A3 và đã thanh toán 2 lần tổng cộng 463,68 triệu đồng (tương đương 60% giá trị). Đến tháng 11-2011, thấy dự án không tiến triển, tôi đã đến Công ty Sơn An xin hủy hợp đồng. Công ty đưa ra 3 phương án. Thứ nhất, họ yêu cầu tôi phải trả tiền phí môi giới bên sàn hơn 15 triệu đồng. Số tiền còn lại là 448,22 triệu đồng khi nào bán được nhà mới hoàn lại. Còn số tiền còn lại trong hợp đồng, họ vẫn bắt tôi đóng tiếp. Phương án 2 là buộc tôi phải bồi thường 231,84 triệu đồng (30% giá trị căn nhà) do phá vỡ hợp đồng, số tiền còn lại công ty sẽ trả khi họ bán được suất của tôi cho người khác (dự kiến là 5 tháng). Còn phương án 3 là tôi tự tìm người khác để chuyển nhượng. Cả 3 phương án, thấy mình đều bị ép nên tôi quyết định không hủy hợp đồng và chấp nhận tiếp tục thực hiện hợp đồng đã ký. Tưởng đến cuối năm 2012, chúng tôi sẽ được giao nhà nhưng đến nay dự án vẫn trong giai đoạn hoàn thành phần móng”.
Được biết, dự án của Công ty Sơn An có 136 khách hàng đã ký hợp đồng mua căn hộ và 20 khách hàng đặt cọc giữ chỗ. Bước đầu số tiền thu từ các khách hàng gần 22 tỷ đồng. Thế nhưng, ông Nguyễn Khắc Sơn, Tổng Giám đốc Công ty Sơn An, lại cho rằng số tiền này đã được đầu tư hết vào dự án; dự án chậm trễ là vì thiếu tiền. Hướng của công ty là cố gắng xin vay vốn ngân hàng để có vốn tiếp tục hoàn thành dự án. Lối thoát mờ mịt đó khiến các khách hàng không khỏi lo lắng, bức xúc.
Tháng 5-2008, bà Trần Thị Tâm Thảo (ngụ tại quận 4, TPHCM) ký hợp đồng với Công ty 584 mua căn hộ tại dự án chung cư 584 Tân Kiên (huyện Bình Chánh, TPHCM) với giá 603 triệu đồng và được cam kết bàn giao nhà cuối tháng 12-2009. Bà Tâm Thảo đã nộp tiền 4 đợt, tổng cộng 421,93 triệu đồng, nhưng sau đó Công ty 584 thông báo sẽ kéo dài thời hạn bàn giao căn hộ đến quý 3-2011. Đến tháng 8-2012, Công ty 584 gửi thông báo cho bà Thảo, cho biết sẽ hoàn trả số tiền đã nộp là 421 triệu đồng và số tiền phạt chậm bàn giao căn hộ là 227,84 triệu đồng. Công ty sẽ thanh toán số tiền này trước ngày 31-8-2012. Tuy nhiên, đến hạn trả tiền, công ty không trả, mà xin gia hạn thanh toán đến ngày 30-9-2012 và rồi mãi đến nay, công ty vẫn không thanh toán.
Chúng tôi đã liên lạc qua điện thoại với ông Lê Ngọc Hưng, Tổng Giám đốc Công ty 584, để tìm hiểu sự việc. Ông Hưng trả lời thách thức: “Ai kiện thì công ty đi hầu, báo chí muốn viết cứ viết cho vui”.
Chủ đầu tư nắm cán
Mới đây, TAND quận Tân Phú (TPHCM) thụ lý đơn của ông Trương Văn Tâm kiện Công ty Đại Thành (chủ dự án chung cư Đại Thành) đòi lại tiền vì chờ mãi mà vẫn chưa được công ty giao nhà. Ông Tâm cho biết: “Cuối năm 2011, tôi đăng ký mua một căn hộ ở chung cư Đại Thành với giá hơn 960 triệu đồng, thời hạn giao nhà vào năm 2012. Tuy tiền giao gần hết nhưng đến bây giờ tôi vẫn chưa có nhà và công ty cứ hẹn lần lữa. Tôi đến tận nơi xây dựng chung cư, mới hay phần thô của dự án chung cư vẫn chưa xây xong, công trình gần như không còn xây dựng”. Nhiều khách hàng khác đã lỡ hợp đồng mua nhà ở dự án này cũng đang kêu cứu khắp nơi. Theo thống kê của các khách hàng, Công ty Đại Thành đã thu trước của họ khoảng 500 tỷ đồng. Đến thời điểm hiện nay họ cũng không thể nào tìm, hẹn gặp được người nào có thẩm quyền của Công ty Đại Thành để yêu cầu giải quyết sự việc.
Tại TPHCM và các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai…, rất nhiều khách hàng mua nhà dự án đang lâm vào tình cảnh khốn đốn vì vay tiền ngân hàng mua nhà mà nhà chẳng thấy đâu, trong khi lãi mẹ đẻ lãi con. Tiền đã đóng cho chủ đầu tư gần hết trị giá nhà đất, nhưng chưa biết khi nào mới được giao nhà. Nhiều người đứng trước nguy cơ mất trắng vì lãi vay quá cao và khả năng trả nợ ngày càng khó khăn.
Luật sư Nguyễn Tấn Hải (Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết: Trường hợp chủ đầu tư vi phạm hợp đồng, sẽ phải chịu trách nhiệm theo những gì hai bên ký kết. Tuy nhiên, nhiều hợp đồng dạng này quy định trong trường hợp chủ đầu tư chậm thi công, chậm giao nhà, chỉ phải chịu phạt. Nhưng thực tế số tiền mà chủ đầu tư chịu phạt rất ít, do vậy chủ đầu tư sẵn sàng chịu phạt trong thời gian dài trong khi chiếm dụng được số vốn rất lớn. Hiện nay, không ít dự án triển khai dở dang, chủ đầu tư không bán được hết số căn hộ dự kiến xây dựng, tiền huy động của số khách hàng đã đổ hết vào dự án, nên cả khách hàng lẫn chủ đầu tư đều “chết” trên đống tài sản. Hàng loạt hệ lụy phát sinh từ đây, cay đắng hơn, trong trường hợp doanh nghiệp bị phá sản, theo quy trình phá sản, khi thanh lý tài sản, công ty ưu tiên trả nợ cho nhà nước như thuế, phí, đến trả nợ cho các tổ chức tập thể, rồi mới đến cá nhân.